Sunday, March 23, 2008

утгийнхан МАХН, АН хоёрт илүүтэй "сайн болжээ"

Хонгор нутагт сонгуулийн уур амьсгал хаврын урь орох цагтай зэрэгцэн эхэлжээ. Сонгуульд давхих “их насны морьд”-ын тү­рүүч тодорч, уяа сойлго нь жигдэрч байгаа сурагтай. Мөн “их насныхан”-тай зэ­рэгц­сэн “хөгшин зээрд”-үүд ч уяагаа эргэн, гэдсээ шав­харч, өл хоолоо тааруу­лахын зэрэгцээ уяач эзэн, хурдан моринд хорхойтой ард түмнийхээ нүдэнд тор­чих санаатай сунгаа, үсэр­гээнд таваргаж явна. 2008 оны УИХ-ын сонгууль Баян­хонгор аймагт нэлээн ши­рүү­хэн болох нь ээ. Сон­гуулийн тухай өмнөх хуу­лиар гурван тойрогтой бай­сан хонгорынхон 2004 онд ёстой л намуудын “эхийг эцээж, тугалыг нь тураах­гүйгээр” сонголт хийж өөрс­дийн төлөөлөө МАХН, АН, ЭОН байх нь зүйтэй гэж үзсэнээр Г.Занданшатар, Ц.Жаргал, Х.Баттулга нарыг төрийн түшээгээр сонгосон. УИХ-ын гишүүн Г.Зандан­шатарыг хууль хянал­тын­хан мөнөөх ал­дарт Хад­галамжийн банкны 14.2 тэр­бумын хэрэгт хол­богдуулж, татвар төлөгч­дийн мөнгөөр Солонгос улсад очиж казино тоглосон нэр зүүж баахан баалсан.

Баалаад ч зогсох­гүй УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийг нь түдгэлзүүлж, шалгахаар болсны эцэст үнэнээр явсан хүн үхэр тэргээр туулай гүйцэхийн үлгэрээр цагаадсан. Нэг талдаа түүнийг улс төрд дахин оруулахгүй байх ма­гад­лалтай холоос шидсэн Хадгаламжийн банкны хэрэг гэх “жижиг чулуу” үнэндээ байгаа олсонгүй. Хонгор нутгийнхан сар шинийн дараа хотол, түмнээрээ золгуут хийн, өмнөх оны алдаа оноогоо ярилцан, ирэх жилийн хийх ажлаа төлөвлөдөг уламжлалтай. Шороон хулгана жилийн эл уулзалт нийслэлд болж хон­горынхон тэр аяараа цуг­ларч Соёлын төв өргөө хөлд дарагдаж байсан. Энэ уул­залтад УИХ-ын гишүүн Г.Зан­даншатар оролцож байлаа. Гэтэл хөдөөгийн бололтой хэдэн хөх өвгөн “Чамайг овоо дориун хүү хэмээн бид итгэж, сонгосон. Уг нь чамайг төрд хэдэн жил байх ёстой хүн гэж бодсон. Юу болоод байна” гээд л зандрах, аашлахыг зэрэг­цүүлэн “буусан”. Г.Зандан­шатар гишүүн харин энэ үед “Хууль хяналтын байгуул­лага шалгаж байгаа. Үнэн, зөв нь удахгүй тогтоогдоно” хэмээн өөртөө тун итгэлтэй хариулж байлаа. Үнэндээ ч тэр хэлсэндээ хүрч Хад­галамжийн банкны хэрэгт хол­богдолгүй болох нь тог­тоогд­соны дараа нутгийн­хан нь тэр дундаа сонгогчид нь “Тийм л байх ёстой. Манийхаа өмнөөс нэлээд хэдэн жил төр барих учир­тай хүү. Хонгор нутагт энэ хүү л жаал юм хийнэ дээ” хэмээн баярлажээ. Үнэхээр ч хонгорчуудын дунд Г.Зан­дан­шатар гишүүний нэр хүнд багагүй хэмжээгээр өсч, дэвжиж байна. Харин Эх орон намын Ц.Жаргал гишүүнд баянхонгорчууд ам муутай болжээ. Нэг хүний, нэг компанийн намын төлөөлөгчийг сонгожээ. Их хуралд очоод хоорондоо таарахгүй, ажил хийхгүй жаахан тааруухан төлөө­лөгч сонголоо хэмээн тол­гой руугаа шаахаас наагуур суугаа бололтой. Харин “Женко” хэмээх Х.Баттулга гишүүн нөгөө хоёрыгоо бодвол хэлэх үгтэй, хийсэн ажилтай, хонгор нутгаа гэ­сэн сэтгэлтэй нэгэн аж. Адаглаад л тэрбээр цагаан сарын өмнөхөн Баянхонгор аймгийн 70-аас дээш нас­тай өндөр настнуудад хүн­дэтгэл үзүүлэн, гарын бэлэг гардуулахаас эхлээд тэ­дэнтэй уулзаж, санаа бод­лыг нь сонсдог, өргөдлийг нь хүлээн авдаг байна. Өмнөх нийгмийн үед Ардын их хурлын депутатад өргө­дөл гарган, цохуулж аваад ажлаа бүтээдэг хөдөөгийн өвгөдөд Х.Баттулга гишүү­ний хүний үгийг сонсдог зан нь таалагджээ. Гэсэн хэдий ч сонгууль л юм болсон хойно нэр дэвшиж, оролцох эрх нь хэн бүхэнд нээлтэй. Иймээс энэ удаагийн УИХ-ын сонгуульд Баянхонгор аймгийн гурван мандаттай нэг тойрогт “Их хурд”-аас илүүтэй хурд болох нь. МАХН-аас энэ тойрогт УИХ-ын гишүүн Г.Занданшатар, аймгийн Засаг дарга П.Зо­ригт­баатар, “Сэрүүлэг” со­нины үүсгэн байгуулагч С.Баярмөнх, УМХГ-ын дар­гаар томилогдоод удаагүй байгаа Ц.Шийрэвдамба нар “жагсаад байна”. Гэхдээ гурван нэр дэвшигч л хэрэг­тэй, хонгорынхонд. Энэ дөрвийн дунд нэр хүндээ­рээ аймгийн Засаг дарга П.Зоригтбаатар нь хамаагүй илүү. Түүгээр ч барахгүй тэрбээр хөдөөгийнхнийг араасаа дагуулсан нэгэн гэхэд хэтрүүлсэн болохгүй. С.Баярмөнхийн хувьд сүүлийн жилүүдэд нутагтаа гэнэт хайртай болоод бай­гаа. Баянхонгорын сон­гогчид “Сэрүүлэг” сониныг нийтээрээ захиалан унш­даггүй л юм бол хөдөөгийн хөгшчүүл төдийлөн сайн мэдэхгүй талдаа. Гэвч тэр­бээр сониныхоо нэр барин элдэв шоу, сугалаа зохион байгуулж байгаа хэдий ч хонгорчууд хэний төлөө саналаа өгөхөө аль хэдийнэ шийдсэнийг ойгохгүй л бай­гаа бололтой. Ц.Шийрэв­дамба дарга ч яахав. УИХ-ын гишүүн байж үзээгүй биш, одоогийн энэ суудал нь эрх мэдлээр тийм ч доогуур биш. Гэхдээ л нөгөө өөрийгөө сойдгуудын нэг шиг нутаг руугаа гүйдэлтэй болсон. Харин Ардчилсан намаас УИХ-ын гишүүн Х.Баттулга, Батж.Батбаяр, Удирдлагын академийн багш Д.Ганбат нар өрсөлдөх нь тодорхой болсон сурагтай. Батж.Батбаяр гишүүн тойргоо солин, нут­гаа санасан морь шиг л гүйж байгаа ажээ. Үүнийгээ ч хонгорчуудад аятайхан тайлбарлаж явна. Хоёр ги­шүүн ч яахав хийсэн ажил­тай, хэлэх үгтэй, Харин Д.Ганбат багшийг нутгийн­хан нь “эрдэмтэн хүү хотод бий” гэхээс өөрийг хэл­дэггүй. Ах намуудтай зэрэг­цэн “хуучин танил” Эх орон намын Ц.Жаргал, үндэсний шинэ намын Ё.Гэрэлчулуун, Иргэний зориг намын М.Хү­рэл­сүх гэсэн нөхөд уяа сойлгоо тааруулан явна. Сүүлийн үед нутгийнхан МАХН, АН хоёрт илүүтэй ам сайтай болжээ. Учир нь тун саяхан хоёр намын дарга С.Баяр, Ц.Элбэгдорж нар уул уурхайн талаар нэгдсэн нэг ойлголтод хүрлээ. Ямар ч уурхайн 51 хувь нь ард түмний өмч байна хэмээн мэдэгдсэн нь хөрсөндөө эрдэнэ нуусан нутагтай хонгорчуудад таалагджэ

No comments: